ÖZET

18 Ocak 2019 tarihli ve 30659 sayili Resmi Gazete’de “7161 Sayili Vergi Kanunlari ile Bazi Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Degisiklik Yapilmasina Dair Kanun” yayimlandi.

7161 sayili Kanun ile vergi kanunlarinda ,  sosyal güvenlik mevzuati ve borçlar kanununda yapilan düzenlemelerin özeti asagida yapilmistir

1.) KATMA DEGER VERGISI KANUNUNDA MEYDANA GELEN DEGISIKLIKLER

1.a) “Kur Farki”  Kelimesi , Katma Deger Vergisi ‘ne tabi Matraha Dahil olan unsurlar arasina eklenerek “Kur Farklarinin”  KDV ye dahil olup olmadigi tartismasina son nokta konulmustur

Son günlerde 3065 sayili Katma Deger Vergisi Kanununda, kur farklarinin KDV’ye tabi olip olmadigi tartismasi büyük bir tartisma haline gelmis idi

Olay yargiya gitmis Danistay Vergi Dava Daireleri Kurulu karariyla, KDV Genel Uygulama

Tebligi’ndeki kur farklarinin KDV matrahina dahil oldugu yönündeki açiklamalarin iptali yönündeki davayi reddeden Danistay 4. Dairenin karari bozulmustu.

7161 sayili Kanun’un 18. maddesi ile KDV Kanunu’nun 24. maddesinin (c) bendindeki “fiyat farki” ibaresinden sonra gelmek üzere eklenen “kur farki” ibaresiyle, kur farklarinin KDV matrahina dahil olacagi kanun hükmü haline gelerek bu kapsamdaki tartismaya son nokta konulmustur

Yapilan degisiklik ile bedelin döviz cinsinden veya dövize endekslenerek ifade edildigi islemlerde, bedelin kismen veya tamamen vergiyi doguran olayin vuku buldugu tarihten sonra ödenmesi halinde, ortaya çikan kur farkinin, alici veya satici tarafinda matrahin bir unsuru olarak vergilendirilmesi tereddütsüz hale gelmistir.

7161 sayili Kanun’un 18. maddesi 18 Ocak 2019 tarihinde yürürlüge girmekle birlikte, maddenin gerekçesinde “Madde ile ithalatta oldugu gibi yurt içinde yabanci paraya dayali olarak yapilan teslim ve hizmetlerde bedelin tamamen veya kismen sonradan tahsil edildigi durumlarda, kur farklarinin da matraha dahil oldugu madde metnine yazilmak suretiyle uygulamadaki tereddütlerin giderilmesi amaçlanmaktadir” seklindeki açiklamadan, idarenin bu uygulamayi geçmis kur farklari içinde geçerli oldugu sonucu ortaya çikmaktadir

1.b) Imalat Sanayinde  Yatirim Tesvik Belgesi Kapsaminda Bina-Insaat Harcamalarina Saglanan Kdv Iadesi Tesvikinin Uygulama Süresinin Uzatilmasi Ve 2019 Yilinda Yüklenilen Vergilerin Iadesi

7161 sayili Kanun’un 20 nci maddesiyle,

3065 sayili KDV Kanununun geçici 37 nci maddesinde yapilan degisiklik ile imalat sanayii yatirimlarina iliskin 2018 yilinda yapilacak insaat harcamalari dolayisiyla yüklenilecek KDV’nin iade edilmesine yönelik uygulamanin 2019 yilinda da sürdürülmesine imkan saglanmis; ayrica Cumhurbaskanina bu uygulamanin süresini 5 yila kadar uzatma yetkisi verilmistir.

Bilindigi üzere; 3065 sayili KDV Kanunu’nun Geçici 37. maddesi ile imalat sanayiine yönelik yatirim tesvik belgesi kapsaminda;

a) Asgari 50 milyon Türk lirasi tutarinda sabit yatirim öngörülen yatirimlara iliskin insaat isleri nedeniyle 2017  yilinda yüklenilen ve 2017 yilinin alti aylik dönemleri itibariyla indirim yoluyla telafi edilemeyen KDV’nin alti aylik dönemleri izleyen bir yil içerisinde,

b) 50 milyon Türk lirasi tutarina kadar sabit yatirim öngörülen yatirimlara iliskin insaat isleri nedeniyle 2017  yilinda yüklenilen ve 2017 yili sonuna kadar indirim yoluyla telafi edilemeyen KDV’nin izleyen yil içerisinde, talep edilmesi halinde belge sahibi mükellefe iade olunmasi öngörülmüstü.

7061 sayili Kanun ile, 2018 yilinda yüklenilen ve indirilemeyen KDV de bu maddeye dahil edilerek iade kapsamina alinmisti.

7161 sayili Kanun’un 20. maddesi ile KDV Kanunu’nun Geçici 37. maddesine eklenen hükümle, imalat sanayiine yönelik yatirim tesvik belgesi kapsamindaki yatirimlara iliskin insaat isleri nedeniyle 2019 yilinda yüklenilen ve indirim yoluyla telafi edilemeyen KDV’nin de iade edilmesi saglanmistir.

Ayrica Geçici 37. maddeye eklenen hükümle Cumhurbaskanina, bu süreleri bitimini takip eden her bir takvim yili itibariyla, ayri ayri ya da birlikte 5 yila kadar uzatma konusunda yetki verilmistir.

Bu düzenleme 18 Ocak 2019 tarihinde yürürlüge girmistir.

1.c)  Organize sanayi bölgeleri ve küçük sanayi sitelerinin yenilenebilir ve diger enerji tesislerinin yapiminda KDV istisnasi uygulanmasi

7161 sayili Kanun’un 17. maddesi ile KDV Kanunu’nun 13. maddesinin (j) bendine eklenen ibareyle, organize sanayi bölgeleri ve küçük sanayi sitelerinin yenilenebilir enerji ve diger enerji tesislerinin yapimina iliskin teslim ve hizmetler KDV istisnasi kapsamina alinmistir. Tam istisna kapsamindaki bu islemleri yapanlarin yüklendigi vergiler, Kanun’un 32. maddesi uyarinca indirim ve iade konusu yapilabilecektir.

Bu istisna, 7161 sayili Kanun’un yayimi tarihi olan 18 Ocak 2019 tarihinden itibaren yürürlüge girmistir.

1.d) KDV Istisnalarina Iliskin Yapilan Düzenlemeler

1.d.1) 7161 sayili Kanun’un 17 nci maddesiyle KDV Kanununun istisnalara iliskin 13 üncü maddesinin birinci fikrasinda yapilan degisiklikle;

• Organize sanayi bölgeleri ile küçük sanayi sitelerinin yenilenebilir ve diger enerji tesislerinin insasina iliskin olarak bunlara veya bunlar tarafindan olusturulan iktisadi isletmelere yapilan mal teslimleri ve hizmet ifalari, KDV’den istisna edilmistir. Bu maddenin Yürürlük tarihi: 18.01.2019dur.
• Kültür ve Turizm Bakanliginca yayincilik sertifikasi verilmis yayincilar tarafindan yapilan kitap ve süreli yayinlarin KDV’den istisna edilmistir. Tam istisna kapsamindaki bu teslimleri yapan yayincilar da indiremedikleri KDV’nin iadesini talep edebileceklerdir. Bu istisna, 7161 sayili Kanun’un 69/a maddesine göre Kanun’un yayimini izleyen aybasi olan 1 Subat 2019 tarihinde yürürlüge girecektir

1.d.2) 7161 sayili Kanun’un 19 uncu maddesiyle, 

Kentsel dönüsüm projeleri kapsaminda trampa yoluyla kamulastirilan tasinmazlarin Hazineye devrinden dolayi kazanç olusmayacagi ve ayni islemler ile ilgili teslimlerin KDV'den istisna tutulacagina yönelik hükümlerin yer aldigi KDV Kanunun geçici 35 inci maddesinin uygulama süresi 31/12/2020 tarihine kadar uzatilmistir. Bu maddenin Yürürlük tarihi: 18.01.2019 dur.

1.e) Sultanbeyli’de kamulastirilan tasinmazlar için KDV istisnasi süresi 31/12/2020 tarihine kadar uzatilmistir

3065 sayili KDV Kanunu’nun Geçici 35. maddesi ile;

2011/2266 sayili Bakanlar Kurulu Karari ile uygulama usul ve esaslari belirlenen Istanbul Sultanbeyli’de sinirlari ve koordinatlari gösterilen alanda yapilacak iyilestirme, yenileme ve dönüsüm projeleri kapsaminda, trampa yolu ile kamulastirilan tasinmazlarin Hazineye devir ve teslimi islemleri 31/12/2018 tarihine kadar Katma Deger Vergisi, damga vergisi ve tapu harcindan istisna edilmisti.

Ayrica bu tasinmazlarin 31/12/2018 tarihine kadar Hazineye devrinden dolayi Gelir ve Kurumlar Vergisi Kanunlar’ina göre kazanç olusmus sayilmayacagi da hükme baglanmisti.

7161 sayili Kanun’un 19. maddesi ile KDV Kanunu’nun Geçici 35. maddedeki bu süreler 31/12/2020 tarihine kadar uzatilmistir.

Bu degisiklik 18 Ocak 2019 tarihinde yürürlüge girmistir.

2 ) GELIR VERGISI KANUNUNDA YAPILAN DÜZENLEMELER

2.1) Tarim Ürünleri Lisansli Depoculuk Kanunu kapsaminda düzenlenen ürün senetlerinin elden çikartilmasindan dogan kazançlarla ilgili istisna süresinin uzatilmistir.

7161 sayili Kanun’un 5 inci maddesiyle, Gelir Vergisi Kanununun geçici 76 nci maddesinin birinci fikrasinda yapilan degisiklik ile Tarim Ürünleri Lisansli Depoculuk Kanunu kapsaminda düzenlenen ürün senetlerinin elden çikarilmasindan dogan kazançlarla ilgili istisna süresi 31.12.2023 tarihine kadar uzatilmistir.

Maddenin Yürürlük tarih: 01.01.2019 dur.

2.2) 7161 sayili Kanun’un 3 üncü maddesi ile;

193 sayili Gelir Vergisi Kanununun 23 üncü maddesinin birinci fikrasinda yapilan degisiklik ile Türk Hava Kurumu ile sivil havacilikta görevli pilotlar ve sertifikalandirilmis personele yapilan aylik ücret ödemelerinin gerçek safi degerinin %70’i gelir vergisinden istisna edilmistir.

Maddenin Yürürlük tarih: 18.1.2019 dur.

2.3) 7161 sayili Kanun’un 4 üncü maddesiyle,

193 sayili Gelir Vergisi Kanununun 29 uncu maddesinin birinci fikrasinin (2) numarali bendi degistirilerek, söz konusu kisilere tesvik amaçli olarak ödenen tazminatlara iliskin istisna hükmü kaldirilmistir.

Maddenin Yürürlük tarih: 1.2.2019

3) ÖZEL TÜKETIM VERGISI KANUNUNDA MEYDANA GELEN DEGISIKLIKLER

Salgam suyu, çesnili ve aromali/aromalandirilmis içme sütleri ile bebek ve devam sütü sayilan içeceklere ÖTV istisnasi getirilmistir.

7161 sayili Kanun’un 37 nci maddesiyle,

ÖTV Kanununa ekli (III) sayili listenin (A) cetvelinin 22.02 G.T.I.P. numarali sirasindaki “Mal Ismi” sütunundaki besinci parantez içi hükümde yapilan degisiklikle, salgam suyu, çesnili ve aromali/aromalandirilmis içme sütleri ile bebek ve devam sütü sayilan içecekler ÖTV kapmasindan çikarilmistir.

Maddenin Yürürlük tarih: 18.1.2019 dur.

7161 sayili Kanun’un 38 inci maddesiyle,

ÖTV Kanununa eklenen geçici 8 inci madde ile 18.1.2019 tarihinden önce ithal veya teslim edilen salgam sulari ile Türk Gida Kodeksine göre çesnili ve aromali/aromalandirilmis içme sütleri, bebek ve devam sütü sayilan içeceklerle ilgili olarak, ÖTV ve bu vergiye isabet eden KDV bakimindan vergi tarhiyati yapilmamasi, vergi cezasi kesilmemesi, daha önce yapilmis olan tarhiyatlardan ve kesilmis cezalardan varsa açilmis davalardan feragat edilmesi kaydiyla vazgeçilecegi, tahakkuk eden tutarlarin terkin edilecegi, tahsil edilen tutarlarin ise red ve iade edilmeyecegi düzenlenmistir.

Maddenin Yürürlük tarih: 18.1.2019 dur.

4) BORÇLAR KANUNUNDA MEYDANA GELEN DEGISIKLIKLER

Kira bedelinin belirlenmesinde "tüketici fiyat endeksindeki oniki aylik ortalamalara göre degisim" oraninin kullanilmasi uygulamasi getirilmistir.

7161 sayili Kanun’unla;

6098 sayili Borçlar Kanunu’nun 344. Maddesi, 17.01.2019 tarihli degisiklik ile asagidaki sekildedir:

 - Taraflarin yenilenen kira dönemlerinde uygulanacak kira bedeline iliskin anlasmalari, bir önceki kira yilinda tüketici fiyat endeksindeki oniki aylik ortalamalara göre degisim oranini geçmemek kosuluyla geçerlidir. Bu kural, bir yildan daha uzun süreli kira sözlesmelerinde de uygulanir.

Böylece ; 7161 sayili Kanun’un 56 nci maddesiyle, 6098 sayili Türk Borçlar Kanunu’nun kira bedelinin belirlenmesine iliskin 344 üncü maddesinde yapilan degisiklik ile kira bedelinin belirlenmesinde, üretici fiyat endeksi yerine, “tüketici fiyat endeksindeki oniki aylik ortalamalara göre degisim” oraninin kullanilmasi düzenlenmistir.

Maddenin Yürürlük tarih: 18.1.2019 dur.

5) SOSYAL GÜVENLIK MEVZUATINDA MEYDANA GELEN DEGISIKLIKLER

18.01.2019 tarihli ve 30659 sayili Resmi Gazetede yayimlanan 7161 sayili “Vergi Kanunlari ile Bazi Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Degisiklik Yapilmasina Dair Kanun’’ un 25, 40, 41 ve 42. maddeleri ile çalisma hayati ve sosyal güvenlik mevzuatinda bazi degisiklikler yapilmistir.

5.a)  Issizlik ödeneginden yararlanma sartlari kismen kolaylastirilmistir.

7161 sayili Kanun’un 25. Maddesi ile 27.08.1999 tarihli ve 4447 sayili Issizlik Sigortasi Kanununun 50.maddesinin ikinci fikrasinda yapilan degisiklik ile kanunun yayimi tarihinden (18.01.2019’dan) sonra hizmet akdi feshedilenler için uygulanmak üzere, son 120 gün “prim ödeyerek sürekli çalismis” ibaresi “hizmet akdine tabi” seklinde degistirilerek devamsizlik hallerinden kaynakli issizlik ödeneginden yararlanamama durumu ortadan kaldirilarak issizlik ödeneginden yararlanma sartlari kismen kolaylastirilmistir.

Bu degisiklik ile issizlik ödeneginden yararlanma kosullarindan, son 120 gün “prim ödeyerek sürekli çalismis” olma sarti “hizmet akdine tabi” olma seklinde yumusatilarak 120 gün boyunca hizmet akdine tabi olmasina karsin devamsizlik hallerinden kaynakli ödememe durumu ortadan kaldirilmaktadir.

5.b) 506 sayili Kanunun geçici 20 nci maddesi kapsamindaki banka ve sigorta sandiklarina tabi personel için geçerli 5 puanlik prim tesviki uygulamasi kaldirilmistir.

7161 sayili Kanun’un 41. Maddesi ile;

31.05.2018 tarihli ve 5510 sayili Kanunun 81 inci maddesinin birinci fikrasinin (i) bendinin sekizinci cümlesi yürürlükten kaldirilarak 5510 sayili Kanun’un 4-1/a bendi kapsamindaki sigortalilara iliskin matrah, oran ve esaslar üzerinden 506 sayili Kanunun geçici 20 inci maddesi kapsamindaki sandik statüsüne tabi personel için verilen malullük, yaslilik ve ölüm sigortalari primlerinin isveren hissesinin bes puanlik kismina isabet eden tutarin Hazinece karsilanmasi yönündeki tesvik  (Hazine destegi) kanunun yayimi tarihini izleyen aybasindan (01.02.2019 tarihinden) itibaren kaldirilmistir.

5.c)  Emekli ve hak sahiplerine ödenen ayliklar için 1000 TL alt limit getirilmistir.

7161 sayili Kanun’unla;

5510 sayili Kanuna eklenen 19. Madde ile kanunun yayimi tarihini (18.01.2019) takip eden ilk ödeme döneminden geçerli olmak üzere malullük, yaslilik ve ölüm sigortasindan ödenen ayliklar ve ayliklar ile birlikte her ay itibariyle yapilan ek ödemeler toplaminin dosya bazinda 1.000 TL’den az olamayacagina,

aradaki farkin da Hazineden tahsil edilecegine,

düzenlemeleri yapilmistir.

Ancak uluslararasi sosyal güvenlik sözlesmeleri geregince baglanan kismi ayliklar için bu düzenlemenin geçerli olmayacagina dair degisiklik yapilmistir.

5.d) Er ve Erbaslarin bakmakla yükümlü oldugu kisi tanimindaki degisiklik

7161 sayili Kanun’un 40. Maddesi ile;

31.0.2006 tarihli ve 5510 sayili Sosyal Sigortalar ve Genel Saglik Sigortasi Kanununun 3 üncü maddesinin birinci fikrasinin 10 numarali bendinde yer alan “yedinci, sekizinci ve on ikinci fikralarinin” ibaresi “yedinci ve sekizinci fikralari ile on ikinci fikrasindaki askeri ögrenci adaylari ile Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi ögrenci adaylari” seklinde degistirilip sinirlandirilarak, er ve erbaslar ile askeri ögrencilerin genel saglik sigortalisi sayilmayan es ve çocuklari ile anne ve babalari da bakmakla yükümlü olunan kisiler kapsamina alinarak genel saglik  sigortasinin kapsami genisletilmistir.

6) Varlik finansmani fonlarinin sermaye piyasalarinda yaptiklari islemler nedeniyle lehe aldiklari paralarin BSMV'den istisna tutulmustur.

7161 sayili Kanun’un 2 nci maddesiyle,

Gider Vergileri Kanununun “Istisnalar” baslikli 29 uncu maddesinin birinci fikrasinda yapilan degisiklik ile varlik finansmani fonlarinin sermaye piyasalarinda yaptiklari islemler nedeniyle lehe aldiklari paralarin BSMV'den istisna tutulmasi saglanmistir.

Maddenin Yürürlük tarih: 18.1.2019 dur.

Söz konusu Kanuna ulasmak için tiklayiniz.