“İşsizlik Sigortası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” tasarısı 16 Ekim 2020 tarihinde TBMM gündemine girmiş ve 23 Ekim 2020 tarihinde yapılan Plan ve Bütçe Komisyonu görüşmelerinde verilen önergeler neticesinde son şeklini almıştır. Söz konusu tasarıda mükellefleri ilgilendiren hususlardan öne çıkanlar aşağıda maddeler halinde özetlenmiştir.

• Dava açma ya da yargı aşamasında olan mevcut ve muhtemel ihtilafların davanın, durumu itibariyle belirli bir kısmının terkin edilmek suretiyle sonlandırılması, inceleme ve tarhiyat aşamasında bulunan işlemlerde vergilerin %50’sinin ve cezaların tamamından vazgeçilmesi, matrah ve vergi artırımı yoluyla vergilemede öngörülebilirliğin artırılarak geçmiş vergilendirme dönemleri ile ilgili olası risklerin ortadan kaldırılması, işletme kayıtlarının fiili durumlarına uygun (kasa, ortaklar cari hesabı, stoklar, vb.) hale getirilmesi gibi önceki benzer yasalarda yer alan hükümler mevcut tasarıda yer almamaktadır.
• Vergi Usul Kanununun 15 inci ve 5510 sayılı Kanunun 91 inci maddesi uyarınca mücbir sebep hali ilan edilmesi nedeniyle beyanname verme ve ödeme süresi ertelenen vergilerden ödeme süresinin son günü 2020 yılının Ekim, Kasım veya Aralık ayı olarak belirlenenler hakkında yapılandırma hükümleri uygulanmayacaktır.
• Kesinleşmiş kamu alacakları tasarı kapsamındadır. Vergiler ile cezaları, gümrük vergileri ile idari para cezaları, sigorta primleri, topluluk sigortası primleri, emeklilik keseneği ve kurum karşılığı, işsizlik sigortası primi, sosyal güvenlik destek primi yapılandırmaya konu edilebilecektir.
• Yeniden yapılandırmaya konu olacak alacakların vadesi, 31 Ağustos 2020 tarihi dikkate alınarak belirlenmiştir.
• Yasa hükümlerinden yararlanmak isteyen borçluların, 31 Aralık 2020 tarihine kadar ilgili idareye başvuruda bulunmaları gerekmektedir. 
• Yeniden yapılandırmaya konu edilen vergi ve cezaların ilk taksit ödeme süresi 31 Ocak 2021 tarihinde dolacaktır.
• Yeniden yapılandırmaya konu edilen sosyal güvenlik mevzuatı kaynaklı borçların ilk taksit ödeme süresi 28 Şubat 2021 tarihinde dolacaktır.
• Yeniden yapılandırma borçları mükellefler tarafından peşin ödenebileceği gibi 2’şer aylık dönemler halinde en çok 18 taksit ile de ödenebilir.
• Ödenmesi gereken taksitlerin ilk ikisinin süresinde ve tam ödenmesi koşuluyla, kalan taksitlerden; bir takvim yılında iki veya daha az taksitin, süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi hâlinde, ödenmeyen veya eksik ödenen taksit tutarlarının son taksiti (peşin ödeme seçeneğinin tercih edilmesi hâlinde ilk taksiti) izleyen ayın sonuna kadar, gecikilen her ay ve kesri için 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesine göre belirlenen gecikme zammı oranında hesaplanacak geç ödeme zammı ile birlikte ödenmesi şartıyla Kanun hükümlerinden yararlanılmaya devam edilecektir. 
• İlk iki taksitin süresinde tam ödenmemesi ya da süresinde ödenmeyen veya eksik ödenen diğer taksitlerin belirtilen şekilde de ödenmemesi veya bir takvim yılında ikiden fazla taksitin süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi hâlinde Kanun hükümlerinden yararlanma hakkı kaybedilecektir.
• Yeniden yapılandırma ile vergi aslına bağlı olarak kesilen cezaların & idari para cezalarının tamamından, vergi aslına bağlı olmayan cezaların % 50’sinden, gecikme cezası, gecikme zammı, gecikme faizi gibi fer’i alacakların tamamından vazgeçilmektedir. Silinen gecikme cezası, gecikme zammı, gecikme faizi gibi paranın zaman değerini koruyan fer’i alacaklar yerine daha düşük orana sahip Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak faiz tutarı mükelleflerce ödenecektir.
• Taksitli ödemenin tercih edilmesi halinde, taksitler ödeme süresine bağlı olarak belli bir katsayıyla artırılacaktır. Açıklanan artış katsayıları şöyledir; 6 taksitte 12 ayda yapılacak ödemelerde 1,045, 9 taksitte 18 ayda yapılacak ödemelerde 1,083, 12 taksitte 24 ayda yapılacak ödemelerde 1,105, 18 taksitte 36 ayda yapılacak ödemelerde 1,15.
• Yeniden yapılandırılmış borçların ilk taksit ödeme süresi içerisinde tamamen ödenmesi, koşuluna bağlı olarak fer’i alacaklar yerine hesaplanan Yİ-ÜFE tutarlarının %90'ının tahsilinden vazgeçilirken, ilk iki taksit ödeme süresi içinde ödenmesi halinde ise Yİ-ÜFE tutarında %50 indirim yapılacaktır. 
• Tasarıda “varlık barışı” çerçevesinde; gerçek ve tüzel kişilere, yurt dışında ve yurt içinde bulunan varlıklarını kayda alma ve bazı avantajlardan ve ayrıcalıklardan yararlanma olanağı sağlanmaktadır. Yurt dışında bulunan; para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları ile yurt içinde bulunan; para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları ile taşınmazlar kapsama alınmıştır. Varlığın geçmişte belli bir tarih itibariyle var olduğunu ispat etme zorunluluğu bulunmamakta olup, belirtilen süre içinde varlığın yurda getirilmesi veya kayda alınması koşulunun sağlanması yeterlidir. Yurt dışında bulunan kapsamdaki varlıkların; 30.06.2021 tarihine kadar Türkiye’deki banka veya aracı kuruma bildirilmesi, yurt içindeki kapsamdaki varlıkların, 30.06.2021 tarihine kadar vergi dairelerine beyan edilmesi gerekmektedir. Yurt dışında bulunan ve düzenleme kapsamında olan varlıkların, bildirim yapıldığı tarihten itibaren üç ay içinde Türkiye’ye getirilmesi veya Türkiye’deki banka veya aracı kurumlarda açılacak bir hesaba transfer edilmesi zorunludur. Bu kuralın istisnası olarak; kapsama giren yurt dışındaki varlıkların, yurt dışında bulunan banka veya finansal kurumlardan kullanılan ve düzenlemenin yürürlük tarihi itibarıyla kanuni defterlerde kayıtlı olan kredilerin en geç 30.06.2021 tarihine kadar kapatılmasında kullanılması (defter kayıtlarından düşülmesi şartıyla) mümkündür. Yasal defterlerde kayıtlı olan sermaye avanslarının, yurt dışında bulunan kapsamdaki varlıkların düzenlemenin yürürlük tarihinden önce Türkiye'ye getirilmek suretiyle karşılanmış olması hâlinde, söz konusu avansların defter kayıtlarından düşülmesi şartıyla, düzenlemenin avantajlarından yararlanılması imkân dâhilindedir. Kayda alınan varlıkların elden çıkarılmasından doğan zararların, gelir veya kurumlar vergisi uygulaması bakımından gider veya indirim olarak dikkate alınması mümkün değildir. Varlık barışından yararlanarak Türkiye’ye getirilen veya kayda alınan varlıklar nedeniyle hiçbir suretle vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı yapılmayacaktır. Tasarının mevcut halinde hem yurt dışındaki hem de yurt içindeki varlıklar için herhangi bir vergi ödemesi söz konusu değildir.
• Tasarıda payları Borsa İstanbul’da işlem görmek üzere en az %20 oranında ilk defa halka arz edilen şirketlerin (bankalar, finansal kiralama şirketleri, faktoring firmaları, vb. hariç) paylarının ilk defa halka arz edildiği hesap döneminden başlamak üzere beş hesap dönemi için 2 puan indirimli uygulanması öngörülmektedir.
• Yasa tasarısında bütün kurumlar için kurumlar vergisi oranını beş puana kadar indirme konusunda Cumhurbaşkanına yetki verilmektedir.
• Yasa teklifinde ayrıca tam mükellef sermaye şirketlerinin kendi hisselerini geri almaları durumunda %15 oranında stopaj yapılacak durumlar belirlenmiştir.
• Tasarı kapsamında Gelir Vergisi Kanunu’nun “Diğer İndirimler” kenar başlıklı 89 uncu maddesine eklenecek bir hükümle, hasılat ve istihdam koşullarının sağlanması şartı ile gerçek kişilerin mal ihracından elde ettikleri kazançlarının %50’sinin beyannamede bildirilen gelirlerden indirilmesine olanak sağlanmaktadır.

Söz konusu yasa tasarısının tam metnine buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz.

Saygılarımızla,

CONSULTA Vergi

(*) Sirkülerlerimizde yapılan açıklamalar yalnızca bilgilendirme amaçlı olup, kesin işlem tesis etmeden önce uzmanlarımızdan görüş ve yönlendirme alınmasını önemle tavsiye ederiz. Bu sirkülerlerin amacı tek başına uygulamalara yön vermek olmayıp; mükelleflerimizin risk, fırsat ve değişiklikler hakkında güncel bilgi sahibi olmalarını sağlamaktır. Yegâne kaynak olarak sirkülerlerimizdeki açıklamaların kullanılması halinde doğabilecek olası zararlardan CONSULTA sorumlu olmayacaktır.