30.11.2021 tarih ve 137 sayılı Vergi Usul Kanunu sirküleri ile vergi ödevlerinden herhangi birinin yerine getirilmesine engel olacak derecede ağır hastalığı bulunan veya doğum yapan meslek mensuplarının mücbir sebep hükümlerinden faydalandırılması sağlanmıştır.

Vergi ödevlerinden herhangi birinin yerine getirilmesine engel olacak derecede ağır hastalığın bulunması, mücbir sebep hali olarak kabul edilmiş olmakla birlikte, bu halin varlığının kanıtlanması amacıyla meslek mensubunun bağlı olduğu vergi dairesine ibraz edilen raporlarda belirtilen hastalığın “vergi ödevlerinin yerine getirilmesine engel olacak derecede ağır hastalık” kapsamına girip girmediğine yönelik değerlendirmenin özel ihtisas gerektiren teknik (tıbbi) bir konu olması nedeniyle, vergi dairesine ibraz edilen raporlarda belirtilen hastalığın “vergi ödevlerinin yerine getirilmesine engel olacak derecede ağır hastalık” olup olmadığı hususundaki tespitin;

a) Hastanelerden (özel hastaneler dâhil) alınan raporlarda belirtilen hastalıklar bakımından, raporu tanzim eden hastane başhekimlikleri ya da il/ilçe Sağlık Müdürlükleri,

b) Hastaneler dışındaki resmi sağlık kuruluşlarınca (Aile Sağlığı Merkezi gibi) verilen raporlar bakımından il/ilçe Sağlık Müdürlükleri, tarafından yapılması gerekmektedir.

Mücbir sebebin varlığını ispat için ibraz edilen raporların mutlaka yukarıda belirtilen kuruluşlardan alınmış olması şartı aranacağından, özel doktorlardan alınan raporlar dikkate alınmayacaktır. Söz konusu ağır hastalık halinin ortaya çıktığı tarihte beyanname/bildirim verilme süresinin bitimine 15 gün veya daha az süre kalmış olması durumunda, anılan ağır hastalığın vukuu bulduğu tarih itibarıyla geçerli olan “Aracılık ve Sorumluluk Sözleşmesi” uyarınca beyanname/bildirimleri bu meslek mensubunca verilen mükelleflerin mezkûr beyanname/bildirim verilme süreleri ile bunlara istinaden tahakkuk eden vergilerin ödeme sürelerinin son günü, bunların verilmesi gereken sürenin son gününü takip eden günden itibaren 15 inci güne uzatılmıştır.

Diğer taraftan, yeminli mali müşavirler açısından yukarıda belirtildiği şekilde vergi ödevlerinin yerine getirilmesine engel olacak derecede ağır hastalık halinin ortaya çıkması halinde, ağır hastalık halinin ortaya çıktığı tarih itibarıyla söz konusu yeminli mali müşavirle arasında yapılmış ve geçerli olan bir sözleşme bulunan mükelleflere yönelik olarak, ağır hastalık halinin ortaya çıktığı tarihte tasdik raporlarının ibraz süresinin bitimine 15 gün veya daha az süre kalmış olması durumunda, bu mükelleflere ilişkin tasdik raporlarının ibraz süresi tasdik raporlarının verilmesi gereken sürenin son gününü takip eden günden itibaren 15 inci günün sonuna uzatılmıştır.

İş Kanununun 74 üncü maddesinde, kadın işçilerin doğumdan önce sekiz ve doğumdan sonra sekiz hafta olmak üzere toplam on altı haftalık süre için çalıştırılmamalarının esas olduğu, ancak, sağlık durumu uygun olduğu takdirde, doktorun onayı ile kadın işçinin isterse doğumdan önceki üç haftaya kadar işyerinde çalışabileceği hüküm altına alınmıştır.

Söz konusu hükümler kapsamında, doğum yapacak meslek mensubu ile bu meslek mensubuyla arasında yapılmış ve çalışılamayacak üç haftanın başladığı tarih ile doğum tarihi itibarıyla geçerli olan “Aracılık ve Sorumluluk Sözleşmesi” uyarınca beyanname/bildirimleri bu meslek mensubunca verilen mükelleflerin;

a) Doğumun, planlanan doğum tarihi dikkate alınarak tespit edilen çalışılamayacak üç haftalık sürenin başladığı tarih ila planlanan doğum tarihi arasında gerçekleşmesi durumunda, çalışılamayacak üç haftalık sürenin başladığı tarih ila doğum tarihini izleyen 15 inci gün arasında,

b) Doğumun, planlanan doğum tarihinden sonraki bir tarihte gerçekleşmesi durumunda, planlanan doğum tarihi dikkate alınarak tespit edilen çalışılamayacak üç haftalık sürenin başladığı tarih ila doğum tarihini izleyen 15 inci gün arasında,

c) Doğumun, planlanan doğum tarihi dikkate alınarak tespit edilecek çalışılamayacak üç haftalık sürenin başladığı tarihten önceki bir tarihte, erken doğum olarak, gerçekleşmesi durumunda, doğum tarihi ila doğum tarihini izleyen 15 inci gün arasında, mücbir sebep halinde olduğu kabul edilecektir.

Bu kapsamda, mücbir sebep dönemi içerisinde verilmesi gereken beyanname/bildirimlerin verilme ve bu beyanname/bildirimlere istinaden tahakkuk eden vergilerin ödeme süreleri, mücbir sebep halinin sona erdiği tarihi takip eden günden itibaren 15 inci günün sonuna uzatılmıştır.

Doğuma ilişkin olarak mücbir sebep hali uygulanabilmesi için ilgili doktor tarafından düzenlenen çalışılamayacak 3 haftalık süreyi, planlanan doğum tarihini ve gerçekleşen doğum tarihini gösteren belgelerin/raporların bağlı olunan vergi dairesine ibraz edilmesi şarttır.

Sosyal güvenlik mevzuatı gereğince sigortalıların mücbir sebep dönemine ilişkin prime esas kazanç ve hizmet bilgilerinin Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi ile bildirilmesinin zorunlu olması durumunda mücbir sebep, bu beyannamelerin vergi kesintilerine ilişkin kısmının beyan ve ödeme sürelerinin ertelenmesi için geçerli olacaktır.

137 sayılı Vergi Usul Kanunu sirkülerine ulaşmak için aşağıdaki linke tıklayınız.

https://www.gib.gov.tr/node/155088

Saygılarımızla,

CONSULTA Vergi

(*) Sirkülerlerimizde yapılan açıklamalar yalnızca bilgilendirme amaçlı olup, kesin işlem tesis etmeden önce uzmanlarımızdan görüş ve yönlendirme alınmasını önemle tavsiye ederiz. Bu sirkülerlerin amacı tek başına uygulamalara yön vermek olmayıp; mükelleflerimizin risk, fırsat ve değişiklikler hakkında güncel bilgi sahibi olmalarını sağlamaktır. Yegâne kaynak olarak sirkülerlerimizdeki açıklamaların kullanılması halinde doğabilecek olası zararlardan CONSULTA sorumlu olmayacaktır.