28 Ekim Yarım Gün, 29 Ekim Günü İşyerlerinin
Kapatılması ve 30 Ekim Gününün Tatil Sayılması
20.10.2021
Özet: Bu bültenimizde Ulusal Bayram ve Genel Tatiller
Hakkında Kanunun Ekim ayına denk gelen uygulamaları aktarılmaktadır.
Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Hakkında Kanunun 2.
Maddesinde “Ulusal Bayram ve genel tatil günleri; Cuma günü akşamı sona erdiğinde müteakip Cumartesi
gününün tamamı tatil yapılır.” Hükmü bulunmaktadır.
Kanuna göre, “30 Ekim tarihi Cumartesi gününe denk geldiği
ve 29 Ekim Ulusal Bayram günü Cuma günü olduğundan, Kanuna göre 30 Ekim Cumartesi günü de tatil
günüdür.” Ek olarak yine aynı Kanunun 2. Maddesinde “29 Ekim günü özel işyerlerinin kapanması
zorunludur.” Hükmü yer almaktadır.
Bu bültenimiz 29 Ekim gününde işyerlerinin kapatılıp
kapatılmayacağı ve 30 Ekim günü için ulusal bayram ve genel tatil günü ücreti gerekip germediği konularını
açıklamaya yöneliktir.
- 1923 yılında Cumhuriyetin ilan edildiği 29 Ekim günü
Ulusal Bayramdır. Türkiye'nin içinde ve dışında Devlet adına yalnız bugün tören yapılır. Bayram 28
Ekim günü saat 13.00'ten itibaren başlar ve 29 Ekim günü devam eder.
- 28 Ekim günü saat 13.00’ten sonrası için, çalışma süreleri
ulusal bayram ve genel tatil günü kapsamında olup, İş Kanunun 47. Maddesinde yer alan “Bu
Kanun kapsamına giren işyerlerinde çalışan işçilere, kanunlarda ulusal bayram ve genel tatil
günü olarak kabul edilen günlerde çalışmazlarsa, bir iş karşılığı olmaksızın o günün ücretleri
tam olarak, tatil yapmayarak çalışırlarsa ayrıca çalışılan her gün için bir günlük ücreti
ödenir.” Hükmü uyarınca çalışılmadığı durumda ücretin tam olarak ödenmesi, çalışılması halinde ise
ulusal bayram ve genel tatil çalışması olarak ücretlendirilmesi gerekmektedir.
- 29 Ekim günü tam gün olarak, ulusal bayram ve genel tatil
günü olup, Kanun gereği çalışmak yasak olsa da çalışma yapılmasının herhangi bir
müeyyidesi/cezası bulunmamaktadır.(Yargıtay 2. Ceza Dairesinin 17.09.1985 tarih ve E.985/6678
ve K.985/6909 sayılı kararı) Ulusal Bayram ve genel tatiller hakkındaki 2429 sayılı Kanun’un 2.
maddesinin son fıkrası, 29 Ekim günü özel işyerlerinin kapatılması zorunluluğunu getirmekte
ise de, bu zorunluluğa uymayanlar hakkında bir müeyyide koymadığı gibi, takibat yapılacağına
dair bir hüküm de ihtiva etmediği cihetle, kanunsuz suç ve ceza olmaz prensibinden hareket
edilerek sanığın beraatına karar verilmesini istemiştir.)
- 29 Ekim günü çalışılması durumunda yukarıda sözünü ettiğimiz
İş Kanunun 47. Maddesi kapsamında çalışılmadığı durumda ücretin tam olarak ödenmesi,
çalışılması halinde ise ulusal bayram ve genel tatil günü ücreti olarak ücretlendirilmesi
gerekmektedir.
- 30 Ekim günü ise, Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Hakkında
Kanun uyarınca bir istisna tanımlamasına sahiptir. Buna göre, söz konusu gün Cumartesi
gününe denk geldiğinden tatil günü sayılmaktadır. Ancak, Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin
2003/16543 K., 2003/17269 E., ve 09.10.2003 tarihli Karında “Ulusal Bayram ve Genel Tatiller
Hakkında Kanunun 2/D maddesinde: "Bu Kanunda belirtilen ulusal bayram ve genel
tatil günleri cuma günü akşamı sona erdiğinde müteakip cumartesi gününün tamamı tatil
yapılır." hükmü yer almaktadır. Kanunun bu maddesinin düzenleniş amacı, Kanunun yayınlandığı
tarihte cumartesi günleri saat 13'e kadar çalışma yapılmasıdır. Yasa belirtilen maddesiyle
bu süreyi de tatil gününün kapsamı içine almış olup, cumartesi gününün genel tatil günü olarak
kabulü mümkün değildir. Bugünün de normal cumartesi günü olarak değerlendirilmesi gerekir.”
Kararına hükmedilmiştir. Başka bir ifade ile söz konusu düzenlemenin amacı Kanunun
yayım tarihinde Cumartesi günleri kamu kurumlarının çalışma yapması olup, İş Kanunu
uygulamaları bakamında Cumartesi gününün bu Kanun sebebiyle genel tatil günü olarak
kabul edilerek ücretlendirilmesi mümkün olmamaktadır.
- Yukarıdaki açıklamalarımız uygulamaları, bireysel iş
sözleşmesi ya da işyeri uygulaması ile ya da farklı bir belge ile ve özellikle toplu sözleşme
uygulamalarıyla değiştirilebilmekte olup, aktarılan hususlar özel bir düzenleme ve uygulamaya sahip
olunmaması durumunda geçerlidir.
Saygılarımızla
CONSULTA İş ve Sosyal Güvenlik
(*) Sirkülerlerimizde yapılan açıklamalar yalnızca
bilgilendirme amaçlı olup, kesin işlem tesis etmeden önce uzmanlarımızdan görüş ve yönlendirme alınmasını önemle
tavsiye ederiz. Bu sirkülerlerin amacı tek başına uygulamalara yön vermek olmayıp;
mükelleflerimizin risk, fırsat ve değişiklikler hakkında güncel bilgi sahibi olmalarını sağlamaktır. Yegâne kaynak
olarak sirkülerlerimizdeki açıklamaların kullanılması halinde doğabilecek olası zararlardan CONSULTA
sorumlu olmayacaktır.