Asgari Ücret Desteği 2021 Yılının Tamamında
Uygulanacak
28.07.2021
Özet: Bu bültenimizde 5510 sayılı Kanuna eklenen geçici
85.madde kapsamında yer alan asgari ücret desteği açıklanmıştır.
28 Temmuz 2021 tarihinde Resmi Gazete’de “Bazı Kanun ve
Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” yayınlandı. Yayınlanan Kanun ile
birlikte 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’na asgari ücret desteği ile alakalı
geçici madde eklenmiştir. Söz konusu madde 1 Ocak 2021 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yayımı
tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Düzenleme kapsamında; 2021 yılı öncesi tescil edilen
işyerleri için prime esas günlük kazancı 147 TL, toplu iş sözleşmesi uygulanan özel sektör işverenlerine ait
işyerleri için 294 TL ve linyit ve taşkömürü çıkarılan işyerleri için 392 TL olan, 2021 yılında tescil
edilen işyerleri için ise uzun vadeli sigorta kollarına tabi tüm sigortalıların çalışma gün sayısının; günlük 2,50
TL ile çarpılması sonucu bulunacak tutar kadar asgari ücret desteği sağlanacaktır. Bu destek 2021 yılının
tamamında sağlanacaktır.
Geçmiş yıllarda uygulanan asgari ücret desteklerinden farklı
olarak ilgili ayda 2021 yılına ait aylık brüt asgari ücretin onda birini geçmeyecek tutarda eksik prime
esas kazanç bildirimi yapıldığının tespiti durumunda SGK tarafından yapılacak ihtar üzerine on beş
günlük süre içinde söz konusu eksikliği gideren işyerleri hakkında asgari ücret desteği uygulaması
devam edecektir.
Söz konusu geçici madde ayrıntıları şu şekildedir:
“GEÇİCİ MADDE 85 – 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a)
bendi kapsamında haklarında uzun vadeli sigorta kolları hükümleri uygulanan sigortalıları
çalıştıran işverenlerce;
- A- 2020 yılının aynı ayına ilişkin Kuruma verilen aylık
prim ve hizmet belgelerinde veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde prime esas günlük
kazancı 147 Türk lirası ve altında bildirilen sigortalıların toplam prim ödeme gün
sayısını geçmemek üzere, 2021 yılında cari aya ilişkin verilen aylık prim ve hizmet
belgelerinde veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde bildirilen sigortalılara
ilişkin toplam prim ödeme gün sayısının,
- B- 2021 yılı içinde ilk defa bu Kanun kapsamına alınan
işyerlerinden bildirilen sigortalılara ilişkin toplam prim ödeme gün sayısının,
2021 yılı Ocak ilâ Aralık ayları/dönemi için günlük 2,50
Türk lirası ile çarpımı sonucu bulunacak tutar, bu işverenlerin Kuruma ödeyecekleri sigorta
primlerinden mahsup edilir ve bu tutar İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanır.
- (a) bendinde belirtilen prime esas günlük kazanç tutarı
6356 sayılı Kanun hükümleri uyarınca toplu iş sözleşmesine tabi özel sektör
işverenlerine ait işyerleri için 294 Türk lirası olarak esas alınır.
- Bu madde kapsamında destekten yararlanılacak ayda/dönemde,
2020 yılı Ocak ilâ Aralık ayları/döneminde aylık prim ve hizmet belgesi veya
muhtasar ve prim hizmet beyannamesi ile 4. maddenin birinci fıkrasının (a) bendi
kapsamında uzun vadeli sigorta kollarından en az sigortalı bildirimi yapılan
aydaki/dönemdeki sigortalı sayısının altında bildirimde bulunulması hâlinde bu madde hükümleri
uygulanmaz.
- Mevcut bir işletmenin kapatılarak değişik bir ad ve unvan
altında ya da bir iş birimi olarak açılması veya yönetim ve kontrolü elinde bulunduracak
şekilde doğrudan veya dolaylı ortaklık ilişkisi bulunan şirketler arasında
istihdamın kaydırılması, şahıs işletmelerinde işletme sahipliğinin değiştirilmesi gibi
İşsizlik Sigortası Fonu katkısından yararlanmak amacıyla muvazaalı işlem tesis ettiği anlaşılan
veya sigortalıların prime esas kazançlarını 2021 yılı Ocak ila Aralık ayları/dönemi
için Kuruma bildirmediği veya eksik bildirdiği tespit edilen işyerlerinden İşsizlik
Sigortası Fonunca karşılanan tutar, gecikme cezası ve gecikme zammıyla birlikte geri alınır ve
bu işyerleri hakkında bu madde hükümleri uygulanmaz.
- İlgili ayda 2021 yılına ait aylık brüt asgari ücretin onda
birini geçmeyecek tutarda eksik prime esas kazanç bildirimi yapıldığının tespiti durumunda
Kurumca yapılacak ihtar üzerine on beş günlük süre içinde söz konusu eksikliği
gideren işyerleri hakkında bu madde hükümleri uygulanmaya devam eder.
- İşverenlerin çalıştırdıkları sigortalılarla ilgili 2021
yılı Ocak ilâ Aralık aylarına/dönemine ait aylık prim ve hizmet belgelerini veya muhtasar ve prim
hizmet beyannamelerini yasal süresi içerisinde vermediği, sigorta primlerini yasal
süresinde ödemediği, denetim ve kontrolle görevli memurlarca yapılan soruşturma
ve incelemelerde çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği veya
bildirilen sigortalının fiilen çalışmadığı durumlarının tespit edilmesi, Kuruma prim, idari
para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcu bulunması
hâllerinde bu maddenin birinci fıkrasının (b) bendine ilişkin hükümler uygulanmaz.
- Ancak Kuruma olan prim, idari para cezası ve bunlara
ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçlarını 6183 sayılı Kanunun 48. maddesine göre
tecil ve taksitlendiren işverenler bu tecil ve taksitlendirme devam ettiği sürece
anılan fıkra hükmünden yararlandırılır. Bu maddenin uygulanmasında bu Kanunun ek
14. maddesi hükümleri uygulanmaz.
- Birinci fıkranın (a) bendinin uygulanmasında, bir önceki
yılın aynı ayına ilişkin olarak aylık prim ve hizmet belgesi veya muhtasar ve prim hizmet
beyannamesi verilmemiş olması hâlinde bildirim yapılmış takip eden ilk aya ilişkin
aylık prim ve hizmet belgesindeki veya muhtasar ve prim hizmet beyannamesindeki
bildirimler esas alınır. 2020 yılından önce bu Kanun kapsamına alınmış ancak 2020
yılında sigortalı çalıştırmamış işyerleri hakkında birinci fıkranın (b) bendi
hükümleri uygulanır.
- Sigortalı ve işveren hisselerine ait sigorta primlerinin
Devlet tarafından karşılandığı durumlarda işverenin ödeyeceği sigorta priminin İşsizlik
Sigortası Fonunca karşılanacak tutardan az olması hâlinde sadece sigorta prim borcu kadar
mahsup işlemi yapılır.
- 3213 sayılı Kanunun ek 9. maddesi uyarınca ücretleri
asgarî ücretin iki katından az olamayacağı hükme bağlanan “Linyit” ve “Taşkömürü” çıkarılan
işyerlerinde yer altında çalışan sigortalılar için birinci fıkranın uygulanmasında
(a) bendi uyarınca belirlenecek günlük kazanç 392 Türk lirası olarak ve 2020 yılının aynı
ayına ilişkin Kuruma verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde veya muhtasar ve prim
hizmet beyannamelerinde bildirilen prim ödeme gün sayısının yüzde 50’sini geçmemek
üzere, 2021 yılında cari aya ilişkin verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde veya
muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde bildirilen sigortalılara ilişkin toplam
prim ödeme gün sayısı dikkate alınır.
- Bu madde hükümleri, 5018 sayılı Kanuna ekli (I) sayılı
cetvelde sayılan kamu idarelerine ait kadro ve pozisyonlarda 4 üncü maddenin birinci
fıkrasının (a) bendi kapsamında çalışan sigortalılar için uygulanmaz.
- 4734 sayılı Kanunun 2. maddesinin birinci fıkrasının (a),
(b), (c) ve (d) bentlerinde sayılan idareler tarafından ilgili mevzuatı uyarınca yapılan
ve sözleşmesinde fiyat farkı ödeneceği öngörülen hizmet alımlarında, ihale dokümanında
personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede
kullanılmasının öngörüldüğü işçilikler için birinci fıkra uyarınca İşsizlik
Sigortası Fonu tarafından karşılanacak tutarlar bu idarelerce işverenlerin hak
edişinden kesilir.
- 2021 yılı Ocak ilâ Aralık aylarına/dönemine ilişkin yasal
süresi dışında Kuruma verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde veya Hazine ve Maliye
Bakanlığına verilecek muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde kayıtlı
sigortalılar için bu madde hükümleri uygulanmaz.
Saygılarımızla
CONSULTA İş ve Sosyal Güvenlik
(*) Sirkülerlerimizde yapılan açıklamalar yalnızca
bilgilendirme amaçlı olup, kesin işlem tesis etmeden önce uzmanlarımızdan görüş ve yönlendirme alınmasını önemle
tavsiye ederiz. Bu sirkülerlerin amacı tek başına uygulamalara yön vermek olmayıp;
mükelleflerimizin risk, fırsat ve değişiklikler hakkında güncel bilgi sahibi olmalarını sağlamaktır. Yegâne kaynak
olarak sirkülerlerimizdeki açıklamaların kullanılması halinde doğabilecek olası zararlardan CONSULTA
sorumlu olmayacaktır.