Net Ücret ve Vergi İstisnası! - 28 Ocak 2022

Gelir İdaresi Başkanlığı ile yapmış olduğumuz görüşme sonrası, net ücretliler ile ilgili olarak farklı görüşlerin olduğunu belirttik. 

Gelir İdaresi Başkanlığı, söz konusu “istisnayı”, “iade” mantığı ile yürüteceğini ve bu kapsamda “net ücret” + “istisna” uygulamasının gerçekleşeceğini ve buna ilişkin özelge yayınlanacaklarını iletti. 

Yaşanan bu gelişme sonrası, mevzuat uyarınca her ne kadar “hatalı” bir uygulama olacağını düşünsek de, ücretlerin buna uygun bir şekilde belirlenmesi, net ücretliler için istisna kaleminin AGİ mantığıyla çalışacak halde belirlenmesi/planlanması uygun olacaktır.

Örneğin 10.000 TL net ücret belirlenmesi durumunda 10.000 + 675.99 TL uygulanacakken, yıl sonuna doğru istisnadan doğan net tutar artacak ve bu da net ücret mantığını tamamen ortadan kaldıracaktır. 

Not: Brüt ücretliler için, ayrıca bir uygulama değişikliği olmayıp, konu “net ücret” özelindeki tartışmaya ilişkindir. 

Not-2: Konuyla ilgili detaylı tartışma ve sosyal medya paylaşımımıza aşağıda yer vermekteyiz. 

Yeni Dönemde “Net Ücret” Üzerine Bir Tartışma…

“Net Ücret” sistemi, taraflar arasında bir anlaşmaya bağlı olan, çalışana ödenmesi garanti edilen bir ücret sistemidir. 

Bunun bir yansıması olarak, sigorta ve işsizlik primi toplamı %20 de olsa, çalışan bundan etkilenmez; %10 da olsa çalışan bundan etkilenmez. Çünkü bu ücret sisteminde taraflar ödenen/ödenecek ücretin garanti miktarı üzerinde anlaşmaya varmıştır. 

Uygulamadan kaldırılan asgari ücret sistemi, bir vergi iadesi sistemiydi. Eski fiş iadesi sürecinin kurumsallaşmış ve düzenlenmiş haliydi. Asgari geçim indirimi özetle bir “iade” sistemiydi ve ücret parçası gibi görmeyip, icra dışına dahi çıkardığımız bir sistemdi.

Asgari ücrete kadar getirilen vergi istisnası ise “istisna” sistemidir ve Gelir Vergisi Kanunun 23. Maddesinde düzenlenmiştir. Peki, bu maddede başka neler vardı, biraz hatırlayalım:

- Ev hizmetlileri ücretleri,

- Yemek kartı istisnası, 

- Stajyer ücreti,

- Ulaşım kartı istisnası,

-  Yer altı çalışması ücretleri vb…

Her nasıl ki, yemek kartı için yatırılan tutarda istisna altı rakam sadece damga ile brütleşiyorsa ve nasıl ki aradaki “aslında vergilendirilecek tutar hesaplanıp çalışana ödenmiyorsa” ya da nasıl ki stajyer için ödenen ücrette vergi istisnası hesaplanıp stajyere ödenmiyorsa, işte asgari ücrete kadar istisna da bu hükümde düzenlenmiştir.

İstisna demek şu demektir:  vergi kanunlarına göre vergilendirilmesi gereken vergi konularının aynı kanunlar uyarınca vergilendirilememesidir.

GVK 23. Maddede yer alan sınırlar içinde, belirtilen bu ücretler de sadece vergilendirilmeyecek kazançları belirler. 

İşte ana tartışma da burası zaten. 

Eğer düzenleneme ücretler için vergi iadesi olsaydı, net ücrete bunun eklenmesi gerektirirken; istisna dediğimizde bunun eklenmesi mevzuat düzenlemesine tamamen ters düşecektir. 

Burada gerçekleşecek bir yanlış, bütün vergilendirme sistemine aykırılığı beraberinde getirecektir, çok dikkatli olunmalıdır. 

Sonuç olarak, bunun bir iade değil, istisna olduğu unutulmamalıdır. Verileceği söylenen özelgenin de mevzuat hükümlerine uygun bir yönlendirmeye sahip olması gerekmektedir. Ancak maalesef mevzuata uygun olmayan bir özelge yolda, artık net ücret sistemi parçalanacak ve yıl sonuna doğru artan bir yeni ücret tipimiz olacak...